Doku nakli, hasta bir bireyin iyileşmesi için sağlıklı bir bireyden doku alması işlemidir. Bu süreç, birçok farklı dokudan alınarak gerçekleştirilebilir. En yaygın olarak bilinen doku nakli türü kemik iliği naklidir. Ne yazık ki, ülkemizde yeterli sayıda doku nakli gerçekleştirilememektedir ve bu sebeple pek çok insan hayatını kaybetmektedir. Nakli gerçekleştirilen başlıca dokular arasında deri, kornea, kemik ve kalp kapakçığı bulunmaktadır.

Doku naklinde donör, sağlıklı doku bağışında bulunan birey olarak tanımlanır. Başarılı bir doku nakli için, alıcı ve donörün kan ve doku uyumunun olması gerekmektedir. Bu uyum, doku reddini önlemek için kritik öneme sahiptir. Donörler, canlı bir birey olabileceği gibi, beyin ölümü gerçekleşmiş bireyler de olabilir.

Organ nakli, tarih boyunca çeşitli şekillerde uygulanmıştır. Eski Hindistan'da, suçluların burunları kesilir ve bu kesik burunları onarmak için farklı teknikler kullanılırdı. Örneğin, hastanın kol bölgesinden alınan deri ve yağ dokusu, burun kısmına tutturulur ve zamanla burun bölgesindeki kan dolaşımı ile uyum sağladığında, kol ile bağlantısı kesilirdi. 18. yüzyılda İtalyan cerrah Baronio, deri parçalarının aynı bireye nakledilmesi konusunda önemli çalışmalar yapmıştır.

Bilim insanları, organ nakli konusunda önce hayvanlar üzerinde, ardından insanlar üzerinde deneyler yapmışlardır. 1956 yılında Dr. Murray ve arkadaşları, başarılı bir şekilde böbrek nakli gerçekleştirmişlerdir. Zarar görmüş veya işlevini yitirmiş dokuların ve organların yenilenmesi, tıp biliminin sürekli uğraştığı bir alandır. Günümüzde, insandan insana organ nakli yaygın bir uygulama haline gelmiş ve bazı durumlarda yapay organlar ve cihazlar kullanılmıştır.

Hastanelerde başarılı doku nakilleri gerçekleştirebilmek için ileri düzeyde hizmet veren nakil merkezlerine ihtiyaç vardır. Organ nakli süreci, sadece cerrahi bir işlem değildir; aynı zamanda hastane içindeki poliklinikler, laboratuvarlar, görüntüleme üniteleri ve diğer kliniklerin ortak çalışmasını gerektirir. İyi bir cerrah olmak için ameliyat şartlarının yüksek olması ve güçlü bir anestezi ekibine sahip olunması gerekmektedir.

Doku nakli ameliyatları, en önemli ve hassas ameliyatlar arasında yer almaktadır. Ancak, modern cerrahi teknikler ve teknolojiler sayesinde bu ameliyatlar tamamen güvenli bir şekilde ve kanama olmadan gerçekleştirilebilmektedir. Örneğin, kapalı ameliyatlar ile hastalar 7-10 gün içerisinde normal yaşamlarına dönebilmektedir. Günlük yaşamlarında fiziksel bir engelle karşılaşmamaktadırlar.

Ameliyat sonrası hastaların hastanede yatış süresi ve ilaç tedavisi yaklaşık olarak 2 yıl sürebilir. Cerrahi yaralar ve ödem ilk aylarda iyileşme gösterir, ancak nakledilen sinir, doku ve kas fonksiyonlarının geri kazanılması için fizik tedavi ve rehabilitasyon gereklidir. Tedavi sürecinde, doku reddi ve enfeksiyonları önlemek için ilaç tedavisine devam edilmelidir. Tedavi süreci tamamlanmadığında veya uygun şekilde yönetilmediğinde, nakledilen dokuların işlevlerini kaybetmesi ve reddedilmesi riski ortaya çıkabilir.

Dinimiz, organ nakline tamamen karşı çıkmamaktadır. Ancak, organ naklini engelleyen bazı hususlar bulunmaktadır. Bu hususlara uyulmadığı takdirde, birey uygun olmayan bir davranış sergilemiş olur. Aşağıdaki durumlar geçerli olduğunda organ nakline izin verilmektedir;